De pen

Marokko is inderdaad een weergaloos vakantieland. En dat niet alleen: ik kon er heerlijk tekenen. Het landschap is verbluffend, de mensen zijn aardig en zelfbewust. De Medina van Marrakesh is even spannend, druk en chaotisch als beloofd in de gidsen. Het is weliswaar onmogelijk om er op een dorpel te zitten tekenen zonder van de sokken gereden te worden door de brommers of te stikken in de walmen uitlaatgassen. Daarom heb ik Marrakesh vooral van bovenaf getekend. Want boven het gedruis bevindt zich een tweede stad met tuinen en uitzichten. De auto waarin ik buiten Marrakesh rondgereden werd was een zwarte Mercedes ‘people carrier’, een taxi busje. Bert zat naast Mohammed de chauffeur en vraagbaak. Onderweg als ik wilde tekenen schoof de deur open en kon ik vanaf de achterbank werken. Verder tekende ik waar het maar kon, vanaf de straat, het terrasje, of in de plaats van werk. Op de tekeningen staat wat ik zie, vaak zonder te weten wat het betekende. Op locatie tekenen is intensief en geconcentreerd werk dat weinig ruimte voor reflectie toelaat. Dat komt achteraf. Dan begint het genieten opnieuw als de computer open gaat, de boeken uit de kast getrokken wordt en de zoektocht naar de geheimen achter de tekeningen begint. Marokko is een groot land en ik heb er maar een klein stukje van gezien, maar ik heb de leidraad die ik niet in de gidsen vinden kon, tenslotte gevonden aan de hand van een klein plaatsje in de Draavallei: Tamagroute. Meer dan Marrakesh werd Tamagroute op deze reis voor mij de maatgever van wat ik zag en hoorde. (51)